FAO: Küresel Çözümlerin Merkezinde Tarım-Gıda Sistemleri Var

08 Eylül 2025 Pazartesi

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından düzenlenen İklim Finansmanı Haftası, iklim değişikliğiyle mücadelede ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada tarım-gıda sistemlerinin kritik rolünü ve bu alana yönelik finansmanın artırılması gerekliliğini güçlü bir şekilde gündeme taşıdı. Etkinlik, politika yapıcıları, uluslararası finans kuruluşları ve özel sektör temsilcilerini bir araya getirerek, tarım-gıda sistemlerinin dönüşümü için somut finansal çözümleri masaya yatırdı.

Tarım-Gıda Sistemlerinin İkili Rolü ve Finansman Açığı

FAO'nun raporlarına göre, küresel tarım-gıda sistemleri, bir yandan sera gazı emisyonlarının üçte birine varan kısmından sorumlu olurken, diğer yandan iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı en savunmasız sektörlerin başında geliyor. İklim kaynaklı afetlerde yaşanan ekonomik kayıpların %26'sı bu sektörde meydana gelmektedir.

Bu çifte zorluğa rağmen, tarım-gıda sistemlerine yönlendirilen iklim finansmanı yetersiz kalmaktadır. Yapılan analizler, bu alana yıllık 60 milyar dolar civarında bir finansman aktarıldığını, ancak ihtiyaç duyulan miktarın bunun çok üzerinde olduğunu ve yıllık 400 milyar dolardan fazla bir finansman açığı bulunduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle, dünya gıdasının önemli bir bölümünü üreten küçük ölçekli çiftçilerin, küresel iklim finansmanından yalnızca %1,7'lik bir pay alması, mevcut eşitsizliği ve sorunun derinliğini gözler önüne sermektedir.

Liderlerden Dönüşüm ve İş Birliği Çağrısı

Etkinliğin açılış konuşmasını yapan FAO Genel Direktörü QU Dongyu, "Tarım-gıda sistemlerini bir sorun kaynağı olmaktan çıkarıp, iklim çözümlerinin merkezine yerleştirmeliyiz. Bu dönüşüm, yalnızca daha fazla finansmanla değil, aynı zamanda bu finansmanın daha verimli, kapsayıcı ve dayanıklı üretim modellerine yönlendirilmesiyle mümkündür," dedi.

Yeşil İklim Fonu (GCF) İcra Direktörü Mafalda Duarte ve Küresel Çevre Fonu (GEF) CEO'su Carlos Manuel Rodríguez gibi önemli isimler de FAO ile stratejik ortaklıkların önemini vurgulayarak, finansal kaynakların küçük çiftçiler, kadınlar, gençler ve yerli halklar gibi kırılgan gruplara ulaşmasının önceliklendirilmesi gerektiğini belirtti.

Öne Çıkan Stratejiler ve Çözüm Önerileri

İklim Finansmanı Haftası'nda öne çıkan temel stratejiler şunlardır:
Özel Sektörün Seferber Edilmesi: Tarım-gıda sistemlerinin dönüşümü için gereken devasa finansman açığının kapatılmasında kamu kaynaklarının tek başına yeterli olmayacağı, özel sektör yatırımlarını teşvik edecek yenilikçi finansal mekanizmaların geliştirilmesi gerektiği vurgulandı.
Veri ve İnovasyon Odaklı Yatırımlar: FAO'nun teknik uzmanlığı, veri sağlama kapasitesi ve "El Ele (Hand-in-Hand)" gibi girişimleri aracılığıyla, yatırımların en doğru ve etkili alanlara yönlendirilmesi hedefleniyor.
Kapsayıcılık ve Adalet: Finansmanın, iklim değişikliğinden en çok etkilenen ve gıda güvenliğinin temelini oluşturan küçük ölçekli üreticilere adil bir şekilde dağıtılması, dönüşümün başarısı için kritik bir koşul olarak belirlendi.

Sonuç ve Değerlendirme

FAO İklim Finansmanı Haftası, Paris Anlaşması ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'na ulaşmanın yolunun, tarım-gıda sistemlerine yapılacak akıllı, stratejik ve ölçeklendirilmiş yatırımlardan geçtiğini bir kez daha teyit etmiştir. Ekonomik ve sosyal araştırmalar açısından bu etkinlik, iklim politikaları ile gıda güvenliği arasındaki ayrılmaz bağı ve bu alandaki finansman mimarisinin yeniden tasarlanması gerektiğini net bir şekilde ortaya koymaktadır. Gelecek dönemde, uluslararası iş birliği ve yenilikçi finansman modelleri, bu küresel meydan okumaya verilecek yanıtın temelini oluşturacaktır.

Kaynak: 
https://www.fao.org/newsroom/detail/climate-finance-week-at-fao-aims-to-deliver-climate-solutions-through-agrifood-systems/en