Bolu’da İl Gelişme Planlaması çalışmalarına, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü’nün BoluValiliğine ve İl’deki Üniversiteye “Depremden etkilenen illere öncelik verilmek suretiyle, Bölge Planı ve Rehabilitasyon Projesi hazırlık çalışmaları” nın başlatıldığı ile ilgili 22.08.2000 tarih 3328 sayılı yazısı ile başlanmıştır.

Bolu İl Gelişme Planı’nın (BİGEP) amacı, ulusal ve bölgesel gelişme plan hedefi ve politikalarıyla uyumlu biçimde, ilin yerel potansiyelini harekete geçirmek ve kaynakların rasyonel kullanımını sağlayarak sürekli ve sürdürülebilir bir gelişmeyi planlamaktır.
BİGEP kısa vadede 5 yıl, orta vadede 10 yıl, uzun vadede ise 2023 yılına kadar yapılan çalışma ve planlamaları içermektedir.
BİGEP dört aşamadan oluşmaktadır:

Bolu İl Gelişme Planı dokuz projeye dayalı olarak yürütülmüştür. Bu projeler; Nüfus ve Sosyal Yapı, Sanayi Sektörü, Çevre ve Mekansal Yapı, Hizmetler Sektörü, İnsan Kaynakları, Tarım Sektörü, Gelir Dağılımı ve İstihdam, Yönetsel ve Kurumsal Yapı, Teknik Altyapıyı ele almaktadır. Bu bilgi notu ana plandan faydalanılarak hazırlanmıştır.

2003 yılında yayınlanan Bolu İl Gelişme Planı (BİGEP), 1999 depremlerinin ve Düzce'nin idari olarak ayrılmasının yarattığı yeni sosyo-ekonomik konjonktürde Bolu'nun geleceğini planlayan temel bir strateji belgesidir. Bu bilgi notu, BİGEP'in analizini yaparak, planın temel hedeflerini, sektörel önceliklerini ve günümüz kalkınma tartışmaları için geçerliliğini koruyan stratejik çıkarımlarını ortaya koymaktadır. Analizler, planın tarım ve tarıma dayalı sanayi, potansiyeli yüksek ancak altyapısı zayıf turizm sektörü, insan kaynaklarının geliştirilmesi ve kurumsal kapasitenin güçlendirilmesi gibi temel eksenlere odaklandığını göstermektedir. Planın en önemli tespiti, Bolu'nun coğrafi avantajlarına rağmen yatırım çekememesi, kurumsal işbirliğinin zayıf olması ve ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilememesidir. BİGEP'in 20 yıl önce ortaya koyduğu bu tespitler ve öneriler, Bolu'nun sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşması için bir referans kaynağı niteliğindedir.

1. Giriş: BİGEP'in Tarihsel Önemi
Bolu İl Gelişme Planı (BİGEP), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) öncülüğünde Bolu Valiliği, Belediyesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu Ticaret ve Sanayi Odası gibi kilit paydaşların katılımıyla hazırlanmış, 2003-2023 dönemini kapsayan stratejik bir dokümandır. Plan, 1999 depremlerinin yarattığı travma ve Düzce'nin ayrılmasıyla değişen demografik ve ekonomik yapıya bir yanıt olarak, Bolu'nun potansiyelini harekete geçirmeyi ve sürdürülebilir bir gelişme rotası çizmeyi hedeflemiştir. Bu analiz, planın temel bulgularını ve stratejik önerilerini incelemektedir.

2. BİGEP'in Mevcut Durum Analizi: Temel Tespitler (SWOT Analizi)
Planın en güçlü yönlerinden biri, kapsamlı SWOT (Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar, Tehditler) analizidir. Bu analiz, 2000'lerin başındaki Bolu'nun ekonomik ve sosyal yapısını ortaya koymaktadır:

 

 

BİGEP, bu analizler doğrultusunda Bolu için somut ve sektörel stratejiler önermiştir. Bu stratejiler günümüz için de önemlidir:

- Planda, tarımsal verimliliğin artırılması için arazi toplulaştırması, sözleşmeli üretim modelinin yaygınlaştırılması, organik tarımın teşvik edilmesi ve tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi gibi hedefler öne çıkmaktadır. Süt fabrikasının ve damızlık yetiştiriciliği projelerinin desteklenmesi de bu kapsamda ele alınmıştır.

- Sanayide atıl kapasitelerin harekete geçirilmesi, KOBİ'lerin desteklenmesi, Üniversite-Sanayi işbirliğinin kurumsallaştırılması ve ihracata yönelik üretimin teşvik edilmesi temel stratejiler olarak belirlenmiştir. Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve Küçük Sanayi Siteleri'nin (KSS) altyapı sorunlarının çözülmesi de öncelikli görülmüştür.

- Atıl durumdaki turistik tesislerin doluluk oranlarının artırılması, turizm ürünlerinin çeşitlendirilmesi (sağlık, spor, doğa, kongre turizmi), etkin bir tanıtım ve pazarlama stratejisi oluşturulması ve "Yerel Tanıtım ve Turizm Konseyi" kurulması önerilmiştir.

- Eğitimde kalitenin artırılması, mesleki eğitimin işgücü piyasasının taleplerine göre yeniden yapılandırılması, yaşam boyu öğrenme merkezleri kurulması ve halk sağlığı hizmetlerinin yaygınlaştırılması gibi hedeflerle sosyal kalkınmanın sağlanması amaçlanmıştır.

BİGEP, Bolu'nun 2000'li yılların başındaki fotoğrafını çeken ve gelecek 20 yıl için bir vizyon ortaya koyan temel bir referans dokümanıdır. Planın üzerinden geçen yirmi yılda Bolu, bazı alanlarda önemli mesafeler kat etmiştir. Arazi parçalılığı, sanayide kurumsallaşma eksikliği, yatırım iklimindeki zayıflıklar ve turizmde pazarlama sorunları bugün de Bolu'nun gündemindedir. Üniversitenin ilin gelişimindeki rolünün artması, kanatlı sektörünün liderliğini sürdürmesi ve doğa turizmine olan ilginin yükselmesi, planın öngörülerini desteklemektedir.
BİGEP; sadece tarihsel bir belge değil, aynı zamanda Bolu'nun uzun vadeli kalkınma hedeflerini ve stratejilerini gözden geçirirken başvurulması gereken, zengin bir veri ve analiz kaynağıdır.